شغل هایی هیجان‌انگیز اما خطرناک
تاریخ انتشار: ۱۵ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۰۱۶۴۸۴
روزنامه خراسان نوشت: «شاید شما هم دوستانی داشته باشید که علاقه زیادی به رفتن به شهربازی، دیدن فیلم‌های ترسناک یا انجام‌دادن یک کار عجیب و خارق‌العاده و هیجان‌انگیز دارند. این افراد دنبال هیجان هستند و همیشه به دنبال هر کاری می‌روند تا آدرنالین خود را بالا ببرند و هیجان را به زندگی خود تزریق کنند، اما شغل مناسب این افراد چیست؟ در دنیا شغل‌هایی وجود دارد که می‌تواند مناسب این گونه افراد باشد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
تکنیسین بمب| میانگین دستمزد سالانه: ۶۲۹۶۰ دلار
هر زمان که تهدیدی برای بمبگذاری وجود دارد، متخصصان خنثی‌ساز بمب وارد عمل میشوند و بررسی می‌کنند که آیا یک وسیله انفجاری واقعی در یک مکان وجود دارد یا خیر؟ تکنیسین‌های بمب پس از بررسی منطقه برای کشف و شناسایی مواد منفجره، وظیفه دارند با دقت دستگاهها را غیر فعال کنند و از بین ببرند و همچنین اطمینان حاصل کنند که همه افراد حاضر در محل به سلامت تخلیه میشوند. در برخی موارد، ممکن است از تکنیسین‌های بمبگذاری خواسته شود که روی موارد پرخطرتری کار کنند که شامل افرادی می‌شود که جلیقه‌های انتحاری به تن دارند یا گروگان‌هایی که حامل مواد منفجره هستند. این یکی از ترسناکترین شغل‌های جهان است، زیرا شما جایی برای اشتباه ندارید.
ماهیگیر خرچنگ آلاسکا| میانگین دستمزد سالانه: ۲۸۵۳۰ دلار
بر اساس نظرسنجی اخیر موسسه ملی ایمنی و بهداشت شغلی آمریکا، صید خرچنگ آلاسکا خطرناک‌ترین شغل در این کشور است. به دلیل محیط سخت و روش‌های ماهیگیری استفاده‌شده، میزان مرگ‌ومیر در این شغل ۲۶ برابر بیشتر از میانگین بقیه مشاغل است. ماهیگیر خرچنگ آلاسکا به طور مداوم در بین خطرناک‌ترین حرفه‌های جهان انتخاب می‌شود. این ماهیگیران هفته‌ها در محیط‌های تنگ زندگی می‌کنند، روز‌ها را بدون استحمام می‌گذرانند و به طور منظم ۴۸ ساعت متوالی در شرایط یخبندان کار می‌کنند و تور‌ها یا قفس‌هایی به وزن چند صد پوند را حمل می‌کنند. به همه این‌ها باران پراکنده، امواج سرکش و قله‌های یخی را هم اضافه کنید. این ماهیگیران در شرایط جوی و اقیانوسی غیر قابل پیش‌بینی قرار دارند و به لطف موقعیت جغرافیایی این ایالت، آبهای آلاسکا نسبت به دیگر محیط‌های ماهیگیری سردتر و تحمل‌ناپذیرتر است. جالب است بدانید به طور متوسط هر هفته یک ماهیگیر در حین کار جان خود را از دست میدهد.
تاکسیدرمیست|میانگین دستمزد سالانه: ۴۹۱۶۰ دلار
بسیاری از مردم کارکردن با حیوانات را دوست دارند، اما بیشتر آنها ترجیح می‌دهند با حیوانات زنده سروکار داشته باشند. با این حال، شغلی وجود دارد که نه تنها با حیوانات مرده سروکله می‌زند، بلکه به فکر خلق یک آثار هنری از آنهاست. تاکسیدرمیست‌ها حیوانات مرده را تبدیل به مجسمه‌هایی شبیه به شکل زنده آن می‌کنند. در این شغل که از نظر بسیاری از افراد شبیه به یک سلاخی است، شما باید دل و جرات زیادی داشته باشید.
پاک‌کننده‌های صحنه جرم|میانگین دستمزد سالانه: ۴۱۴۰۰دلار
پس از وقوع یک جنایت خشونت‌آمیز، در حالی که پلیس در حال کار برای حل پرونده است، پاک‌کننده‌های صحنه جرم وارد ماجرا میشوند. این متخصصان وظیفه دارند به معنای واقعی کلمه، عواقب بعدی را پاکسازی کنند که می‌تواند شامل بافت بدن، قطعات استخوان، خون و دیگر مایعات بدن باشد. آنها ممکن است با اقلام آلوده در صحنه جرم مواجه شوند و در معرض بو‌های وحشتناک قرار گیرند. از آنجا که تراژدی‌هایی مانند قتل و خودکشی در یک برنامه زمان‌بندی مشخص اتفاق نمی‌افتد، این افراد مجبور هستند تا آخر شب، صبح زود، آخر هفته‌ها و تعطیلات کار کنند. این شغل از این نظر که با قتل‌ها و جنایت‌های زیادی روبه‌رو می‌شود، جزو شغل‌های ترسناک طبقه‌بندی شده است.
غواص پلیس|میانگین دستمزد سالانه: ۶۲۹۶۰ دلار
برای بیشتر مردم، غواصی یک فعالیت تفریحی هیجان‌انگیز است که به آنها امکان میدهد با طبیعت ارتباط برقرار کنند. با این حال، برای غواصان پلیس، رفتن به زیر آب یک شغل هیجان‌انگیز است. این متخصصان به جای جستجوی ماهی‌های عجیب و غریب یا زندگی گیاهان زیر آب، روز خود را به دنبال اجساد مرده افرادی می‌گذرانند که خودکشی کرده، به قتل رسیده یا به طور تصادفی غرق شدهاند. علاوه بر این، غواصان پلیس ممکن است به دنبال شواهدی در یک پرونده قتل، مانند سلاح و همچنین اشیایی باشند که ممکن است با قاچاق مواد مخدر یا تروریسم مرتبط باشد. نه تنها نتیجه کار آنها وحشتناک است بلکه شرایطی که در آن کار می‌کنند اصلا عادی نیست. این متخصصان باید کار‌هایی شامل عکاسی از صحنه جرم زیر آب، حفظ شواهد و بازیابی اجساد، وسایل نقلیه و هواپیما‌ها را انجام دهند.
تکنیسین کرایونیک
اگر از هر یک از فوبیا‌های نکروفوبیا (جسد مرده)، تاناتوفوبیا (در حال مرگ)، هموفوبیا (خون) و تریپانوفوبیا (سوزن) رنج می‌برید، شغلی مثل تکنیسین کرایونیک برای شما اصلا مناسب نیست. تکنیسین کرایونیک افرادی را که به طور قانونی مرده‌اند در دمای بسیار پایین نگه می‌دارد تا در آینده، زمانی که پیشرفت‌های پزشکی قادر به بازگرداندن مرده‌ها شود، احیا شوند. تکنیسین‌های کرایونیک معمولا فقط سر بیمار را حفظ می‌کنند، زیرا هدف محافظت از مغز برای احیای نهایی است. کرایونیک در بین دانشمندان بحث‌برانگیز است، اما صرف نظر از اینکه نظر شما درباره این عمل چیست، نمی‌توان انکار کرد که هر حرفه‌ای که شامل برداشتن سر افرادی است که به تازگی مرده‌اند و حفظ آنها در دمای منفی ۲۰۰ درجه، کمی ترسناک است.
روانشناسان پزشکی قانونی|میانگین دستمزد سالانه: ۷۷۰۳۰ دلار
همه طرفداران کتاب‌ها یا نمایش‌های جنایی به این فکر می‌کنند که چگونه می‌توان با یک مجرم صحبت کرد و ذهنش را خواند. روانشناسان پزشکی قانونی دقیقا همین کار را انجام می‌دهند و مسئول غوطه‌ورشدن در عمق ترسناکترین ذهن‌هایی هستند که متخصصان سلامت روان می‌توانند با آن مواجه شوند. برای انجام این کار، این متخصصان حقایق یک جنایت را مطالعه می‌کنند تا به قربانیان جرایم خشونت‌آمیز کمک کنند که از آسیبهای خود عبور کنند، بنابراین آنها از نظر ذهنی به اندازه کافی قوی هستند و با زوایای پنهان ذهن یک مجرم اخت میشوند؛ گویی که همدست یک جنایتکار هستند.
معدن‌کار
کار در معدن یکی از سخت‌ترین شغل‌های جهان است. معدن‌چیان ساعت‌های طولانی را در فضا‌های تنگ و در نور ضعیف کار می‌کنند. این شغل با خطر بسیاری همراه است. سالانه بیش از ۱۲ هزار مرگ‌ومیر در معدن ثبت می‌شود که این نشان‌دهنده خطرناک‌بودن این شغل است. پس اگر به دنبال هیجان، خطر و کار سخت هستید باید به معدن بروید.
حشره‌شناس پزشکی قانونی|میانگین دستمزد سالانه: ۶۲۲۹۰ دلار
حشره‌شناس پزشکی قانونی دقیقاً چه می‌کند؟ اگر فیلم «سکوت بره‌ها» را دیده باشید، ممکن است درک خوبی از این شغل داشته باشید. اما برای کسانی که این فیلم را ندیده‌اند، باید گفت که یک حشره‌شناس پزشکی قانونی از دانش حشرات در زمینه جرم و جنایت استفاده می‌کند. موارد قانونی، مانند تجزیه و تحلیل فعالیت حشرات در جسد برای تعیین زمان مرگ یک فرد یا اینکه آیا جسد جابه‌جا شده است. در حقیقت حشره‌شناسان پزشکی قانونی، جسد‌ها را در جستجوی سرنخ‌های صحنه جنایت و تجزیه و تحلیل حشرات ساکن در آن اجساد به منظور تعیین زمان یا مکان وقوع جنایت بر اساس نوع سوسک‌ها، مگس‌ها یا حشره‌هایی که در آن زندگی کردند، بررسی می‌کنند.
استیپلجک| میانگین دستمزد سالانه: ۳۳۴۵۰ دلار
برای هر کسی که آکروفوبیا یا سرگیجه دارد، حتی ایده انجام این کار وحشتناک است، اما برای کسانی که ترس از ارتفاع ندارند و حتی عاشق ارتفاع هستند، این شغل مثل یک رویا خواهد بود. آنها روز خود را در بالای ساختمانهای بلند به منظور انجام کار‌های مرمتی و همچنین بازرسی می‌گذرانند. برای این منظور، استیپلجک‌ها باید از نردبان‌های بلند، داربست‌ها و سکو‌ها استفاده کنند تا به ارتفاعاتی که برای انجام کار خود نیاز دارند، برسند. استیپلجک‌ها تعیین می‌کنند که آیا آسیبی به سازه وارد شده است یا خیر و آن اطلاعات را همراه با راه حلی برای رفع آن به مهندسان، نقشه‌برداران و معماران گزارش می‌دهند.
اپیدمیولوژیست‌های میدانی
اپیدمیولوژیست یک شغل شبیه به بازی رولت روسی است. یک اپیدمیولوژیست میدانی زمانی که یک بیماری جدید شیوع مییابد، روی پیشرفت آن مطالعه می‌کند. اپیدمیولوژیست‌های میدانی توسط سازمان‌هایی مانند CDC (مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری) برای جلوگیری از تبدیل‌شدن یک بیماری ناشناخته به همه‌گیری استخدام میشوند. در این صورت وظیفه آنها این است که هر روز از نزدیک با میکروب‌ها، خون، سوزن‌ها و اجساد مرده، بدون در نظر گرفتن خطر ابتلای خود به یک بیماری کشنده روبه‌رو شوند.
راهنمای تور ارواح| میانگین حقوق: ۳۱۴۱۳ دلار در سال
این شغل شاید در ابتدا کمی مسخره به نظر برسد، اما اگر به صورت مداوم انجام شود، ممکن است نه تنها آدرنالین شما را بالا ببرد، بلکه کمی هم شما را دچار توهم کند. یک راهنمای تور ارواح گروه‌های تور را در مسیر‌های خاص هدایت می‌کند تا با ساختمانها و مناطق خالی از سکنه مشکوک روبه‌رو شوند. آنها داستان‌های ترسناک را درباره مکان‌های عجیب و غریب می‌گویند و اتفاق تاریخی درباره ارواحی ارائه می‌دهند که در آن مکان وجود دارند.»
منبع: روزنامه خراسان
باشگاه خبرنگاران جوان وبگردی وبگردیمنبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: شغل خطرناک میانگین دستمزد سالانه پزشکی قانونی هیجان انگیز صحنه جرم
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۰۱۶۴۸۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
خطرناک ترین استان در بحران فرونشست
فرونشست زمین در یک استان کشور به‌خاطر «تراکم جمعیت» و «پهنه‌های شهری درگیر پدیده» -در مقایسه با ۴استان دچار به این بحران همچون تهران- به ابربحران تبدیل شده است.
به گزارش دنیای اقتصاد، بررسی‌ها و تحقیقات میدانی از وضعیت زمین سست اصفهان حاکی است، در مرکز این استان، فرونشست، عمده مناطق کلان‌شهر را تحت تاثیر قرار داده است. مطالعات مشاوران شهری و شهرسازان از «زمان طلایی» ۵ساله برای این چالش بزرگ حکایت دارد. اگر طی این مدت، جلوی پیشروی فرونشست گرفته نشود، ۴تهدید ثانویه بروز می‌کند.
نرخ فرونشست در برخی استانهای درگیر این بحران زمینی از جمله تهران، دست‌‌‌کم 3 برابر دیگر کشورهاست؛ اما در یک استان کشور، «شدت این پدیده» و «جمعیت تحت خطر»، آن را به ابربحران تبدیل کرده است.
بررسیهای «دنیای‌اقتصاد» از روند فرونشست در استان اصفهان نشان میدهد، این استان از بابت «تعداد و مساحت شهرهای درگیر» و همچنین «تراکم جمعیت ساکن»، در ردیف پرخطرترین استان کشور قرار گرفته است به‌طوری که نرخ فرونشست در آن طی حدود 6 سال گذشته به 5 برابر مقدار اولیه خود رسیده است؛ در مناطقی از اصفهان، فرونشست سالانه تا 18سانتی‌متر در سال رکورد زده است.
نتایج مطالعات شهری با لحاظ «وضعیت خشکسالی» و «روند مصرف آب» در اصفهان نشان میدهد، «5 سال حیاتی» پیشروی کلان‌شهر اصفهان و شهرهای حومه قرار دارد.
اگر طی 5سال آینده، «روند مصرف آب کشاورزی» محدود شود و امکان «نفوذپذیری سطح زمین برای ورود آبهای سطحی به سفرههای زیرزمینی» فراهم بیاید و همچنین «برداشت آب از سفرهها» نیز کنترل و در کنار آن، «تقابل استانی» برسر آبهای بالادست و پاییندست بین سه استان برطرف شود، احتمال بروز 4 بحران ثانویه کاهش خواهد یافت. اقتصاد اصفهان –صنایع به شدت آببر در این استان فعال است- و همچنین داراییهای شهری و ملکی و همچنین توریسم اصفهان، طی سال‌‌‌های آتی تحت خطر «تبعات فرونشست» قرار می‌گیرد. هنوز در کلان‌شهر اصفهان به‌رغم آنکه بیش‌‌‌از 10 منطقه در خطر فرونشست قرار دارد، ارزش املاک به‌رغم ترک و تخریب تدریجی برخی ساختمانها، تحت‌تاثیر قرار نگرفته است. اما به گفته کارشناسان اگر «زمان طلایی برای زمین سست اصفهان» رعایت نشود، عوارض آن بروز خواهد کرد.
چهار پیامد فرونشست اصفهاندشت اصفهان و بیشتر از آن شهر اصفهان در چند سال اخیر با بحران‌ها و چالشهای گسترده‌‌ای از آلودگی هوا گرفته تا شدت یافتن موضوع خالی شدن آبهای سطحی و زیرزمینی، فرونشست و رواج پدیده مهاجرت مواجه شده است و مجموعه این چالش‌‌ها روند سکونت و توسعه شهری اصفهان را تحت‌تاثیر قرار داده که بیش از همه در موضوع «فرونشست زمین» خود را نشان داده است.
فرونشست معضلی است که در حال حاضر زنگ هشدار آن در بسیاری از نقاط ایران به صدا در آمده که ازجمله این مناطق می‌توان به دشت اصفهان بهعنوان یکی از پرخطرترین مناطق ایران در زمینه وقوع فرونشست اشاره کرد. اگرچه فرونشست در ایران تنها به اصفهان ختم نمی‌شود و استان‌‌هایی همچون خراسان رضوی در رتبه نخست پهنه‌‌بندی فرونشست زمین در ایران قرار دارد و اصفهان رتبه پنجم را در این زمینه به خود اختصاص داده است، اما از نظر شهرها و میزان بافت فرسوده در رتبه نخست قرار دارد.
بحران فرونشست نشأت گرفته از مجموعه‌‌ای از دلایلی است که در حال حاضر همه آنها به یک نقطه مشترک رسیده‌‌اند و آن «خالی شدن آب سفرههای زیرزمینی» و «به حداقل رسیدن بسیاری از آبهای سطحی و رودخانه زایندهرود» است. اگرچه برداشت‌‌های غیراصولی و آبیاری‌‌های سنتی برای صنعت کشاورزی و دیگر صنایع، ساخت‌وسازهای بیرویه و توسعه و نوسازی‌‌های شهری برخلاف موقعیت ژئوتکنیک و اکولوژی منطقه منجر به تغییر اکوسیستم شده است، اما مجموعه این عوامل را می‌توان در یک نقص بزرگ جست‌وجو کرد و آن ضعف در «حکمرانی آب» است.
موضوع خطر تخلیه آب و قرار گرفتن در معرض فرونشست موضوع ناگهانی و جدیدی نیست که اصفهان با آن مواجه شده است. در سال 1346، وزارتخانه مربوطه وقت هشداری مبنی بر خطر کاهش آبهای زیرزمینی و احتمال فرونشست داده بود، اما با وجود محتمل بودن فرونشست، صنایع آببر نه تنها ایجاد بلکه به شکل فزاینده‌‌ای توسعه یافتند و 50 شهرک اقماری ایجاد شد و در کنار آن، برداشت‌‌های بیرویه برای آبیاری زمینهای کشاورزی و در پیش گرفتن سیاستهای غیراصولی در این بخش، اصفهان را در معرض فرونشست قرار داد.
فرونشست تا آنجا پیش رفته که حتی میراث تاریخی اصفهان را هم درگیر کرده است و این موضوع باعث شده تا آژیر قرمز برای شهر اصفهان به صدا درآید. زیرا فرونشست می‌تواند آسیبهای جبران‌‌ناپذیری را بر سازه‌‌ها، تاسیسات شهری، خطوط انتقال نیرو، ساختمانها، آثار و بناهای تاریخی و فرهنگی و حتی اقتصاد و در مجموع ماهیت و هویت این شهر وارد کند و در نتیجه بحرانی جدی اصفهان را تهدید می‌کند. این فرونشست فقط میراث فرهنگی و طبیعی این شهر را مورد تهدید قرار نداده بلکه زندگی بیش از 2.8 میلیون نفر را در معرض خطر قرار داده است که حتی می‌تواند منجر به مهاجرت گسترده در چند سال آینده شود، اگر برای اصفهان اقدامی جدی در سطح کلان نشود.
اگرچه، اصفهان بخش مهم هویت خود را از میراث ملموس و ناملموس خود می‌گیرد اما، اصفهان تنها محدود به بناهای تاریخی و میراثی نیست و تنها از بعد توریستی نمی‌توان به آن نگریست. وقتی مساله فرونشست مطرح می‌شود در واقع کل اصفهان را مورد تهدید قرار میدهد که باید همه ابعاد و پیامدهای آن را مورد بررسی قرار داد تا ضمن آسیب‌‌شناسی و سیاستگذاری‌‌ها در سطح کلان، میراث بزرگ اصفهان و در مجموع شهر اصفهان را حفاظت کرد.
این فرونشست و خشکسالی، زندگی شهری را با چالشهایی مواجه کرد که می‌توان به رواج پدیده مهاجرت بومی‌‌ها به دیگر مناطق بهویژه در استانهای شمالی اشاره کرد. اصفهانی که به واسطه صنایع خود یکی از مهاجرپذیرترین استانهای کشور به‌‌شمار می‌رود. از این رو، اصفهان از ۴ جهت مورد تهدید قرار گرفته که این موضوع اصفهان را با چهار پیامد اقتصادی، شهری، ملکی و توریستی مواجه کرده است.
طی چند سال اخیر، یکی از پیامدهایی که فرونشست برای اصفهان داشت، ترک و تخریب تدریجی ساختمانها و آپارتمان‌‌های قدیمی و حتی جدید بوده که در برخی از مناطق چشمگیرتر بوده است. ترک‌‌ها روی دیوار خانه‌ها در اکثر خیابانهای شهر به چشم می‌‌خورد که این ترک‌‌ها ناشی از گسترش فرونشست‌‌های نامتقارن است. این موضوع در آینده می‌تواند بر داراییهای ملکی شهروندان و زمینهای شهر اثرات منفی گسترده‌‌ای داشته باشد.
علاوه بر این، فرونشست پیامدهایی را در بعد شهری و توسعه آن داشته است و پیش‌تر فرونشست در اتوبان حکیم و دیگر مناطق این شهر به اشکال مختلف منجر به قطعی گاز و آب و حتی تخلیه یک منطقه شده است و تاسیسات شهری و در مجموع توسعه شهری و نوسازی را مختل کرده است، زیرا فرونشست‌‌های پی در پی هزینه‌‌های نگهداری شهر را بالا میبرد و تنها چاره، حفظ شهر به همین شکل فعلی است.
دو سناریو از چشم‌انداز اصفهانمجموع این اتفاقات و مهاجرت بومی‌‌ها، توریسم را که حالا یکی از قطب‌‌های اقتصادی این شهر هست مورد تهدید جدی قرار میدهد. باتوجه به پیامدهایی که فرونشست برای اصفهان دارد بر اساس نظر کارشناسان، دو سناریو برای اصفهان محتمل است که در نگاهی خوش‌بینانه از سوی وحید مهدویان، مشاور مدیریت شهری اصفهان در امور شهرسازی و معماری شهری در صورت مدیریتی یکپارچه و در پیش گرفتن سیاست «تدوین مقررات ملی فرونشست زمین» تا 5 سال آینده، می‌توان فرونشست را کنترل و از روند رو به رشد آن جلوگیری کرد و با اقداماتی، سفرههای زیرزمینی و زاینده رود را دوباره به جریان انداخت. اما در سناریوی دیگر از نگاه بهرام نادی، دکترای عمران ژئوتکنیک و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد نجف‌آباد با توجه به وضعیت فعلی و نبود مدیریتی یکپارچه، کنترل فرونشست بسیار هزینه‌‌زا خواهد بود و خطرات گسترده‌‌ای همچون بحران زیست محیطی ناشی از اقدامات موقتی اصفهان را تهدید می‌کند.
نادی، کارشناس حوزه فرونشست، نگرانی درباره اتمام آبهای سطحی و زیرزمینی را بسیار جدی می‌‌داند تا جایی که در صورت عدم‌اقدامات اساسی و ضربتی، به مرگ آبخوانها و تهدیدی جدی بر زندگی شهری اصفهان منجر خواهد شد. در این بخش به نظرات این کارشناس حوزه فرونشست پرداخته می‌شود.
موضوع فرونشست تنها محدود به اصفهان نیست و همه شهرها را دربرمی‌گیرد و تقریبا تمام کشور با آن درگیر است. اما اینکه این موضوع برای اصفهان بیشتر خود را نشان میدهد، باید در دو دلیل آن را بررسی کرد. اول اینکه تحقیقات و اندازه‌‌گیری در این منطقه بیشتر از سایر نقاط کشور بوده است و دیگر آنکه قرارگیری فرونشست در منطقه شهری در اصفهان بیشتر خود را نشان داده و باتوجه به اهمیت اصفهان به لحاظ واقع شدن در نقطه استراتژیک کشور و اقتصاد آن بسیار حائز اهمیت است و بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.
اما اینکه چرا فرونشست اتفاق افتاده باید آن را در «افت آبهای زیرزمینی» جست‌وجو کرد و هرچقدر برداشت‌‌ها افزایش یافته و مصرف بیشتر شود، این فرونشست گسترش خواهد یافت. فرونشست حتی در شمال کشور همچون گلستان نزدیک به سطح دریا و تا عمق 18 سانتی‌متر رسیده است. حتی در مازندران هم این فرونشست دیده می‌شود، زیرا 60هزار چاه در این استان وجود دارد که از این منابع آبی برداشت می‌شود و این افت منابع آبی در تهران هم وجود دارد البته در مناطق محدودی اتفاق افتاده که عمدتا در جنوب تهران قرار دارند.
اما در اصفهان این فرونشست تمام شهر را درگیر کرده است. در شمال شهر بیشتر از دیگر مناطق بوده و حدود 18.48 سانتی‌متر از اواخر دهه 90 تاکنون بوده است، که البته شهرهای پیرامون همچون حبیب آباد را هم شامل می‌شود. در شمال اصفهان سازه‌‌هایی همچون مسجد عتیق بالای 5 سانتی‌متر فرونشست داشته و منطقه‌‌ای مثل چمران سالانه حدود 10 سانتی‌متر فرونشست را تجربه می‌کند. سازه‌‌هایی هم هستند که فرونشست در آنها 3 تا 5 سانتی‌متر است. مسجد‌جامع عباسی سالانه 3 سانتی‌متر فرونشست دارد و در سی و سه پل این فرونشست به 2 تا 3 سانتی متر میرسد. در واقع تمام بافت قدیمی شهر به جز جلفا با چالش فرونشست مواجه هستند. در جلفا به‌‌دلیل نزدیکی به رودخانه، سازه‌‌ها کمتر آسیب دیدهاند.
آنچه بیش از همه فرونشست را به یک چالش بزرگ تبدیل کرده است، «آسیب به سازه‌‌ها» است. تاسیسات شهری نیز به‌‌دلیل فرونشست با شکسته شدن لوله‌‌های آب و فاضلاب‌‌ها در نقاط پرخطر مواجه شدند. مانند فروچاله‌‌ای که در حیاط یک خانه ایجاد شد و فرونشستی که در یکی از اتوبان‌‌ها اتفاق افتاد.
در حال حاضر، عمده نگرانی برای اتمام آبهای زیرزمینی است زیرا میزان مجموعه آبهای اصفهان به سطح 40درصد یعنی به 4 میلیارد مترمکعب رسیده است. در حالی که قبلا در حدود 11.5 میلیارد مترمکعب بوده است. برداشت‌‌های بیرویه آب عاملی بر تمام شدن آب شده که باعث شده تا فرونشست اتفاق بیفتد.
این موضوع کم‌آبی و فرونشست حتی دامن «اقتصاد اصفهان» را گرفته و صنایع و کشاورزی را هم درگیر کرده است. صنایعی مثل تولید آجر یا تولید سنگ مستقیما با آن، درگیر میشوند و کشاورزی که از منابع آبی زیرزمینی تامین می‌شود.
تخلیه آب زیرزمینی بهصورت مستقیم، «فرونشست» را به همراه دارد و بهصورت غیرمستقیم، روی تامین غذا و کشاورزی تاثیر می‌‌گذارد. در کنار این فرونشست، اصفهان با چالش ریزگردها هم به‌‌دلیل کمبود آب مواجه است. به‌‌دلیل خشک شدن تالاب گاوخونی، ریزگردها در بهار و تابستان اصفهان را درگیر می‌کند و در زمستان این شهر با بحران آلودگی هوا مواجه است.
چرا اصفهان به بحران رسید؟علت اصلی این اتفاقات را باید در عدم‌مدیریت یکپارچه در موضوع آب دانست. وقتی در مدیریت شهری به اکوسیستم دقت نشده است، مادی‌‌ها و انهار را از دست داده و زایندهرود سالی دو تا سه بار در دوره 10 روزه باز می‌شود و گاهی همان هم باز نمی‌شود و به سالی 20 و 30 روز میرسد که این مقدار نمی‌تواند منابع آبی را تامین کند و در نتیجه با افت آبهای زیرزمینی مواجه می‌‌شویم.
در مجموع، فرونشست یک درد مزمن است. افت آب زیرزمینی تقریبا در تمام مناطق کشور در حال اتفاق است و بخش عظیمی از این تخلیه ناشی از برداشت‌‌های بیرویه و غیراصولی از بخش کشاورزی است که بیش از همه در میناب و دریاچه ارومیه خود را نشان داده است. که این را حتی در گلستان و تهران هم می‌‌بینیم و مسیری را رفته‌‌ایم که برگشت‌‌ناپذیر است و جایگزینی برای آن وجود ندارد. علت این امر وابستگی کامل به منابع آبی است که منجر به ایجاد محدودیت شده و همین باعث شده این منابع رو به اتمام باشد.
وزارت نیرو باید در این زمینه دقت بیشتری داشته باشد تا «میراث پهنه آبی» کشور حفظ شود و آن را از دست ندهیم. سازه‌‌های بسیاری حتی خانه‌‌های جدید و قدیم در اصفهان دچار آسیب شدهاند. سازه‌‌هایی که تا پیش از سال 90 ساخته شدهاند و حتی ساختمانهای بتنی از سال 90 به بعد، 10 تا 12 و برخی تا 15 سانتی متر دچار چرخش شدهاند و یک ساختمان بتنی دیگر تا 18 سانتی‌متر چرخش داشته است؛ با آنکه دارای طراح بوده و محاسبه‌‌های دقیق ساخت‌وساز انجام گرفته و مطابق آیین‌نامه سازه طراحی زلزله 2800 طراحی شده اما به قدری ترک خورد که دیگر قابل سکونت نیست و بسیاری از این خانه‌‌های جدید نمی‌توانند دوام بیاورند.
اینکه طی چند سال گذشته با موضوع مهاجرت قابل‌توجهی از سمت اصفهان به دیگر نقاط کشور بهویژه شمال ایران روبه‌رو بودیم، این سوال مطرح می‌شود که آیا با این سرنوشتی که برای اصفهان رقم خورده، سایر نقاط کشور شرایطی دارند که قابل سکونت باشند؟ اگرچه گیلان در ظاهر پرآب‌‌ترین استان کشور به‌‌شمار می‌رود اما آمارها نشان میدهد که همان استان هم با مشکلات آبی مواجه است و زمانی مهاجرت از اصفهان به منطقه دیگر اثربخش خواهد بود که منطقه مورد نظر، خود شرایط پایداری داشته باشد. جایی که پایدار نیست تفاوت چندانی با وضعیت اصفهان نخواهد داشت و دیر یا زود به سرنوشت اصفهان می‌تواند دچار شود.
اینکه چه راهکارهایی وجود دارد اول از همه باید گفت که «بازنگری» نیازمند «سرمایه‌گذاری» است. راه‌حل وجود دارد؛ نمونه‌‌اش را می‌توان در آلمان دید که 53درصد انرژی مصرفی در سال 2024 از منبع تجدیدپذیر است و این به آن معنی است که سرمایه‌گذاری انجام شده و سوخت‌‌های فسیلی و انرژی هسته‌‌ای را به حداقل رسانده‌‌اند و زباله را مدیریت می‌کنند.
سرمایه‌گذاری به موقع انجام شود و سیستم آبیاری کشاورزی که غرقابی است و آب زیادی مصرف می‌کند را تغییر دهیم. اما آیا سرمایه‌گذاری بهینه انجام شده است؟ پیش از همه باید «فرهنگ مصرف آب» عوض شود و در این راستا نیاز به مشارکت عمومی و اطلاع‌‌رسانی است.
یکی از مسائلی که اصفهان را با بحران نزدیک شدن به تخلیه منابع آبی مواجه کرده، منطقه‌‌ای کردن منابع است که این موضوع بسیار آسیب‌‌زا شده است. آب منطقه‌‌ای شده و استانها را روبه‌روی هم قرار داده است در حالی که این یک موضوع ملی و میراث کلی است و تنها مربوط به یک استان نیست. دید منطقه‌‌ای مشکل‌ساز شده است که از دوره نهم و دهم ریاست جمهوری در کشور اجرایی شد و اصل بحران آبی را باید از همان دوره دانست. اما اینکه کدام روش درست است هنوز نامشخص است؟ بنابراین، باید با یک دید کلی به موضوع آب و فرونشست نگریست و تصمیمات کلانی لازم است که تا به امروز دیده نشده و حتی با روند منفی همراه بوده است. «بحران آبی»، اقتصاد را فلج می‌کند، زیرا توسعه صنایع، این بحران را تشدید می‌کند. اگر دیدگاه درستی وجود داشته باشد هزینه‌‌های متفاوتی برای مدیریت بحران آب می‌شود.
5 سال حیاتی برای اصفهاندر نگاه دوم از موضوع فرونشست، اقداماتی که مسوولان شهری کشوری در راستای کنترل فرونشست انجام می‌دهند می‌تواند جلوی گسترش فرونشست را تا 5 سال آینده بگیرد. در ادامه به بررسی نظرات وحید مهدویان مشاور مدیریت شهری اصفهان در امور شهرسازی و معماری شهری در این راستا می‌‌پردازیم.
موضوع فرونشست سال‌ها در کشور مورد توجه قرار گرفته که عمدتا به بحران آبی مربوط است و در حال حاضر به یک مساله بسیار جدی برای اصفهان و کشور تبدیل شده است. اینکه استان اصفهان بهویژه شهر اصفهان بیشتر مورد توجه قرار گرفته، بیشتر به واسطه موقعیت آن در مرکز کشور و مسائل محیط‌زیستی جدی‌‌تری است.
اصفهان ششمین استان پهناور کشور است که سومین استان پرجمعیت کشور به‌‌شمار می‌رود، اما در عین حال دومین استان در داشتن بافت فرسوده شهری و پنجمین استان مهاجرپذیر کشور است. در داشتن ساختمانهای فاقد اسکلت و فاقد استانداردهای لازم ساختمان‌‌سازی چهارمین استان و در کسری سالانه آبخوان رتبه چهارم را به خود اختصاص داده است. پس اصفهان با چالشهایی همچون جمعیت زیاد و بافت فرسوده مواجه است که با این اوصاف با موضوع فرونشست هم دست و پنجه نرم می‌کند. این موضوع بسیار حائز اهمیت است و جایگاه ویژه‌‌ای در کشور پیدا می‌کند.
شاید فرونشست اصفهان در رتبه اول کشور نباشد، اما از این منظر بسیار مورد توجه قرار گرفته است که فرونشست اصفهان در منطقه پرجمعیت شهری رو به گسترش است و اولین شهری است که فرونشست جمعیت بسیاری را مورد تهدید قرار داده است. و این فرونشست در شهر اصفهان را بسیار مورد توجه قرار میدهد، زیرا بخش انسانی زیادی را تحت‌تاثیر قرار داده است. بالاترین نرخ فرونشست در محدوده دشت اصفهان است و شمال این شهر بیشترین ریسک فرونشست چه نقطه به نقطه و خطی و عوامل طبیعی و مصنوعی را دارد. اما اصفهان تاکنون با فرونشست جدی مواجه نشده و بیشتر فروریزش بود و فروریزش با فرونشست متفاوت است.
فروریزش ناشی از فرسودگی لوله‌‌هاست که باعث خالی شدن زیر خاک می‌شود مانند آنچه در اتوبان حکیم اتفاق افتاد. از همین رو باید فروریزش را از فرونشست جدا کنیم. فرونشست زمانی اتفاق می‌‌افتد که سطح آبخوانها با خالی شدن ناگهانی آب باعث فشرده شدن زمین شده و منجر به فرورفتگی شود.
سال‌هاست موضوع فرونشست در اصفهان مطرح است و مدیران شهری اصفهان از سال 1400 از جایگاه رسالت اجتماعی وارد موضوع فرونشست شد و در جهت شفاف‌‌سازی مساله فرونشست و عوامل دخیل با همکاری مرکز تحقیقات راه و شهرسازی به صورت سفارشی میزان فرونشست و عوامل آن را مورد بررسی قرار داد. مرکز تحقیقات راه و شهرسازی یک نتیجه‌‌ای را اعلام کرد که بر اساس آن نشان میدهد؛ اصفهان در کجا ایستاده است؟
این مطالعات، به صورت نقطه به نقطه بررسی کرد که کدام ساختمانها در معرض خطر قرار دارند که بر اساس آن، میدان نقش جهان، ابنیه تاریخی، 9 ایستگاه آتش‌‌نشانی، 274 فلکه آتش‌‌نشانی، 328 مسجد، 37 کتابخانه، 2 بیمارستان، یک هتل، 77 مرکز دولتی، 8 پمپ گاز، 258 مدرسه، 19 مرکز فرهنگی و 14 منطقه توریستی و... در خطر فرونشست قرار دارند. این گزارش، مناطقی با بالاترین میزان فرونشست و بالاترین میزان ریسک را به صورت مکان‌‌مند بررسی کرد و به این نتیجه رسید که فرونشست بهصورت واقعی در حال اتفاق است.
پس درصدد این برآمد که چه اقدامات اجرایی جهت پایش مستمر فرونشست به لحاظ رفتاری لازم است تا به کنترل و کاهش نرخ فرونشست منجر شود؟ این واقعیت وجود دارد که فرونشست ر ا نمی‌توان برگرداند و فقط می‌توان جلوی آن را گرفت و این کار با تزریق آب امکانپذیر است. از این رو باید بهصورت مداوم مورد پایش قرار گیرد تا اوضاع از این بدتر نشده و فرونشست کنترل شود و کاهش ریسک ساختمانها شناسایی شود.
توصیه‌‌هایی هم در سطح شهری و منطقه‌‌ای و هم از بعد ملی و هیات وزیران و نمایندگان استانی و دستگاه‌‌های داخلی و محلی مطرح شده که می‌توان خلاصه این تحقیق را در شماره 5702 «دنیای‌اقتصاد» در 20 فروردین 1402 مشاهده کرد. این گزارش تمرکز خود را بر رفتارشناسی پهنه فرونشست گذاشته است، زیرا فرونشست موضوعی مقطعی نیست که فقط در زمان خاصی اتفاق بیفتد بلکه فرونشست موجودی زنده در زیر پای اصفهان است که در حال حرکت است و اصفهان را در مباحث آبی درگیر کرده است، زیرا شهری است که کاملا روی آبخوانها قرار گرفته است، بنابراین پیش از هر چیزی باید شناخته شود و مورد بررسی قرار گیرد.
شرکت دانش‌بنیان زمینشناسی به بررسی عمیق‌‌تر از فرونشست اصفهان بهصورت مکان‌‌مند و رفتارشناسی فرونشست اقدام کرده است و وضعیت آبخوان‌‌های اصفهان و آبخوان‌‌های اطراف، رفتار زمینشناسی در ارتباط با دشت اصفهان و تالاب و حوضه آبخیز اصفهان در بالادست و پاییندست را مورد مطالعه قرار داده است. مرکز تحقیقات باتوجه به رفتار فرونشست، گزارشی از وضعیت آب داده که بر اساس آن 370 میلیون مترمکعب آب در سد زایندهرود اصفهان باقی مانده است. باتوجه به این سطح، اگر آب انتقال داده شود، اما اقداماتی هدفمند انجام نشود در جذب و هدایت آب در سفرههای زیرزمینی تاثیری نخواهد داشت.
در وضعیت کنونی نمی‌توان صرفا بر مدیریت شهری تکیه کرد و باید در سطح ملی بر آن نظارت کرد و پیش برد. اما آنچه بیش از همه اهمیت دارد این است که مدیریت و برنامه‌‌ها باید مطابق با زمان‌بندی پیش برود و تمامی دستگاهها برای انجام این اتفاق مشارکت کنند. کشاورزی و نحوه کشت باید تا 5 سال آینده تغییر کرده باشد. زمان باید به درستی و به‌‌موقع طی شود وگرنه مثل سرطان در تمام شهر گسترش پیدا می‌کند. اما اگر زمان به درستی مدیریت شود می‌توان وضعیت فرونشست را مدیریت کرد.
اگر یک برنامه زمان‌بندی شده و پایش به صورت مستمر توسط همه دستگاه‌‌های اجرایی انجام شود، می‌توان شرایط را مدیریت کرد تا وضعیت فرونشست از این بدتر نشود. شهر اصفهان پراهمیت‌‌ترین نقطه کشور با توجه به جمعیت ساکن، در یک منطقه دارای فرونشست قرار دارد و بر اساس مطالعات مرکز تحقیقات، اصفهان مهم‌ترین و پرریسک‌‌ترین استان از جنس جمعیت در موضوع فرونشست است. از این‌رو باید به عنوان یک پروژه ملی مطرح شود و به تصویب دولت برسد و به آن از دید بحران ملی نگریسته شود، نه شهری و استانی.
یکی از مهم‌ترین اقدامات ضروری برای اصفهان مدیریت آب در شیوه مصرف کشاورزی است تا مانع هدر رفت آب شده و منجر به بازگرداندن آب به چرخه مصرف شود. آنچه اکنون به آن نیاز است، اینکه پساب‌ها تصفیه شوند و بر اساس آن پساب‌ها به چرخه مصرفی محیطی برگردند.
در یک بازه زمانی 5 ساله فرونشست مهار شده و آرام آرام کاهش مییابد که البته نیازمند اقداماتی همچون کاهش مصرف آب، جذب آب بیشتر برای سفرهها و آبهای سطحی، مدیریت آب سفرههای زیرزمینی و تالاب گاوخونی و سیاست تقسیم آب در سطح محلی است. باید آب در زایندهرود جاری شود و به آبهای زیرزمینی نفوذ کند و آبخوانها پر شود، زیرا در غیر این صورت با مرگ آبخوانها، عملا شهری وجود ندارد.
کانال عصر ایران در تلگرام
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند